TP Long Khánh, tỉnh Đồng Nai đã đạt những bước tiến đáng khích lệ trong phát triển kinh tế - xã hội, chỉnh trang đô thị, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nâng cao hiệu quả trong từng ngành, lĩnh vực, tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn duy trì ở mức cao.
Tuy nhiên, để trở thành khu đô thị đáng sống ở khu vực phía đông tỉnh Đồng Nai, TP Long Khánh vẫn cần giải quyết nhiều vấn đề tranh chấp kéo dài.
Hành trình đi kiện đầy gian nan
Theo trình bày của bà Bùi Thị Hồng Hoa (SN 1961) ngụ tại phường Xuân Hòa, TP. Long Khánh, Đồng Nai, năm 1982, bà cùng chồng là ông Hồ Văn Long được ông Hồ Thu (bố chồng bà Hoa) cho phần đất với diện tích 2.071m2. Đến năm 2003, vợ chồng bà được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với đúng số diện tích trên và sử dụng ổn định từ đó.
Năm 2009, Nhà nước chủ trương thu hồi một phần diện tích của nhà bà để mở đường và cập nhật chỉnh lý vào trang 4 phần diện tích còn lại là 1.510,8m² (lý do bị thu hồi mở đường 560,2m²).
Năm 2013, thực hiện chủ trương của Nhà nước, gia đình bà Hoa đem nộp sổ cũ để cấp đổi sang sổ mới. Tháng 1/2015, khi nhận sổ, gia đình bà Hoa tá hỏa khi phần diện tích được ghi trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới chỉ còn 1.201,8 m² (hụt mất 309 m²).
Phát hiện số cấp mới bị thiếu hụt, bà Hoa lên UBND Thị xã Long Khánh, tỉnh Đồng Nai (nay là TP Long Khánh) tìm hiểu thì biết phần bị mất là phần diện tích đất đã cấp sang cho hàng xóm là ông Lê Văn Yên và bà Khưu Căng Hoa từ năm 2007. Nếu bà Hoa muốn điều chỉnh thì khởi kiện ông Yên bà Căng Hoa.
Theo đó, năm 2000, ông Lê Văn Yên cùng vợ là bà Khưu Căng Hoa nhận chuyển nhượng của ông Hồ Thu (bố chồng bà Hoa) phần đất giáp ranh với diện tích là 1964m. Đến năm 2006 và 2007 thì gia đình ông Yên 2 lần thực hiện thủ tục khai nhận và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 2272,3 m2 (tăng thêm 308,3m2).
Bà Bùi Thị Hồng Hoa đã nhiều năm cầm đơn đi kiện để đòi lại phần đất bị mất.
“Năm 2015, sau khi phát hiện sự việc, tôi đã gặp ông Yên để hỏi rõ vấn đề này thì ông Yên thừa nhận việc khai thêm phần đất 309m2. Ông Yên nói cho ông 2 tháng để bàn bạc với gia đình rồi trả đất lại cho nhà tôi. Nhưng trong thời gian đó, ông Yên đã chuyển nhượng toàn bộ phần đất của mình – gồm cả phần đang tranh chấp với gia đình chúng tôi – cho vợ chồng ông Hồ Quốc Châu và bà Phùng Thị Thận”, bà Hoa cho biết.
Lúc này, bà Hoa mới tiến hành khởi kiện ông Châu và bà Thận ra Tòa.
Theo bản án sơ thẩm ngày 17/12/2019, Tòa án Nhân dân tỉnh Đồng Nai nhận định: Khi vợ chồng ông Yên nhận chuyển nhượng đất từ ông Hồ Thu có xác định rõ tứ cận nhưng chỉ chung chung; khi ông Hồ Thu cho vợ chồng bà Hoa đất cũng không ghi rõ tứ cận. Tứ cận chỉ được xác định khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho vợ chồng ông Yên và vợ chồng bà Hoa vào năm 2003. Cả 2 thửa này đều được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2007 và sử dụng ổn định. Bản đồ địa chính hiện nay được thiết lập lại vẫn trùng khớp với hình thể, ranh giới các thửa đất so với bản đồ địa chính cũ.
Đến nay, vợ chồng bà Hoa chưa cung cấp được chứng cứ nào chứng minh vợ chồng ông Yên lấn chiếm đất (trước khi sang nhượng cho vợ chồng ông Châu). Trường hợp nếu chứng minh được vợ chồng ông Yên có lấn chiếm đất, thì vợ chồng ông Châu cũng không phải trả lại phần đất tranh chấp (yếu tố người thứ ba ngay tình).
Do vậy, Tòa án tỉnh Đồng Nai không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của vợ chồng bà Hoa.
Sau đó, bà Hoa đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Tuy nhiên, tại phiên Tòa phúc thẩm, bà Hoa đã xin được rút đơn khởi kiện, đơn kháng cáo và Tòa án cấp cao tại TP.HCM đã quyết định hủy bản án sơ thẩm.
Nút thắt ở đâu?
Theo bà Hoa, vợ chồng bà đã sử dụng ổn định phần đất được bố chồng cho từ năm 1982 cho đến nay (số liệu vào sổ năm 2003 là 2.071 m2). Còn thời điểm bán đất cho vợ chồng ông Yên, bố chồng bà không ghi rõ tứ cận mà chỉ ghi chung chung là 4,8 sào ruộng, có giáp với đất của vợ chồng bà. Vì chủ quan nên vợ chồng bà không đo đạc thực tế lại, cho đến năm 2015 khi nhận sổ cấp mới phát hiện ra diện tích đất cấp chồng ranh, dẫn tới tranh chấp.
Từ tài kiệu có được, có thể thấy rằng vấn đề phát sinh tại thời điểm 2007, khi vợ chồng ông Lê Văn Yên và bà Khưu Căng Hoa đã xin điều chỉnh diện tích sử dụng đất.
Cụ thể, căn cứ hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Lê Văn Yên và Bà Khưu Căng Hoa, năm 2006, vợ chồng ông Yên khai phần diện tích 1964 m2 đất nông nghiệp đã được UBND xã Xuân Hòa xác nhận ngày 29/5/2007; VPĐK QSD đất thị xã Long Khánh thực hiện thẩm tra hồ sơ.
Thông báo thụ lý vụ án từ tháng 4/2022 nhưng đến nay vẫn chưa thể đưa ra xét xử.
Đến ngày 31/5/2007, VPĐK QSD đất thị xã Long Khánh đã thực hiện việc luân chuyển thông tin xác định nghĩa vụ tài chính đến chi cục thuế thị xã Long Khánh với diện tích 1964m² đất trồng lúa. Ngày 06/6/2007 Chi cục thuế thị xã Long Khánh đã phát hành thông báo nộp lệ phí trước bạ nhà, đất diện tích 1964m² cho vợ chồng ông Yên.
Tuy nhiên, căn cứ vào Công văn ngày 4/7/2007 của VPĐK QSD Thị xã Long Khánh, khi nhận được thông báo nghĩa vụ tài chính trên, vợ chồng ông Yên đã xin điều chỉnh lại diện tích sử dụng đất và VPĐK QSD đất Thị xã Long Khánh đã thực hiện thủ tục điều chỉnh diện tích từ 1964 m2 thành 2272,3m.
Ngày 29/6/2007 ông Lê Văn Yên và bà Khưu Căng Hoa được cấp Giấy chứng nhận QSD đất với diện tích 2272,3m² đất trồng lúa tại thửa đất số 19, tờ bản đồ số 20, phường Xuân Hòa. Số diện tích tăng thêm bằng số diện tích giảm đi của gia đình bà Bùi Thị Hồng Hoa và ông Hồ Văn Long.
“Tôi đã khởi kiện vợ chồng ông Lê Văn Yên, bà Khưu Căng Hoa và vụ án đã được thụ lý từ tháng 4/2022 nhưng đến nay vẫn chưa xét xử. Trong trường hợp không thể khắc phục được bằng việc buộc trả lại đất thì tôi yêu cầu ông Yên và bà Khưu Căng Hoa có trách nhiệm trả lại giá trị tài sản thực tế được thẩm định tại thời điểm xét xử vụ án này bằng tiền mặt”, bà Hoa trình bày.
Để làm rõ hơn các thông tin, PV Tạp chí Sở hữu Trí tuệ và Sáng tạo đã chuyển nội dung sự việc cho VPĐK QSD đất Thành phố Long Khánh và UBND phường Xuân Hòa.
Tân Nguyên
