Câu chuyện liên tiếp trúng thầu tiền tỷ nhưng tỷ lệ tiết kiệm ngân sách nhà nước thấp của Công ty CP quốc tế Bảo Hưng

Hành trình xây dựng Thương hiệu
Công ty cổ phần Quốc tế Bảo Hưng (gọi tắt là Công ty Bảo Hưng) được thành lập năm 1992, có trụ sở tại Cụm Công nghiệp Tân Minh, xã Tự Tân, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.

Theo giới thiệu, thương hiệu Bảo Hưng được thành lập từ một gia đình sản xuất bánh kẹo truyền thống phân phối trực tiếp cho các cửa hàng, đại lý. Đến nay, sau hơn 30 năm thành lập và phát triển Công ty Cổ phần Quốc tế Bảo Hưng đã khẳng định được vị thế của một thương hiệu bánh kẹo uy tín hàng đầu tại Việt Nam và vươn ra thị trường thế giới.

Công ty đã không ngừng đầu tư, đổi mới trang thiết bị máy móc hiện tại. Đào tạo nguồn nhân lực để nâng cao trình độ tay nghề và đặc biệt là áp dụng quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO14001: 2015, ISO 22000 : 2005, HALAL. Ngoài ra, công ty còn đặc biệt chú trọng khâu nhập nguyên liệu đầu vào an toàn, công tác vệ sinh an toàn thực phẩm, giá thành hợp lý, do đó được người tiêu dùng trong cả nước bình chọn và sử dụng…

Ngoài ra Công ty CP Quốc tế Bảo Hưng còn được biết đến là một "hiện tượng" khi ẵm nhiều gói thầu tiền tỷ nhưng tỷ lệ tiết kiệm thấp.

“Một mình một ngựa” ẵm nhiều gói thầu tiền tỷ nhưng tỷ lệ tiết kiệm thấp

Công ty Bảo Hưng trở thành một hiện tượng trong đấu thầu bánh kẹo vượt xa những tên tuổi lớn và là “nhà thầu ruột” của các Sở Lao động Thương binh và Xã hội (gọi tắt là Sở LĐTB&XH), liên tục trúng gần 200 gói thầu tại các sở, phòng Lao động – Thương binh và Xã hội ở nhiều địa phương. Tổng giá trị trúng thầu hơn 950 tỷ đồng..

Nhiều gói thầu do Công ty Bảo Hưng thực hiện tiết kiệm còn khá khiêm tốn cho ngân sách Nhà nước, quanh mức 1%. Như tại tỉnh Thái Bình, Công ty Bảo Hưng đã trúng 11/11 gói thầu tại Sở LĐTB&XH, trong đó, 7 gói thầu giá trị hàng chục tỷ đồng nhưng tỉ lệ tiết kiệm trung bình chỉ đạt 0,4%.

Ngày 10/01/2023, ông Phí Ngọc Thành – Giám đốc của Sở LĐTB&XH Thái Bình ký Quyết định 439/ QĐ-SLĐTBXD phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 03 thuộc dự toán: Mua sắm hàng hóa phục vụ đối tượng người có công nhân dịp Tết nguyên đán Quý mão 2023. Đơn vị trúng thầu: Công ty cổ phần Quốc tế Bảo Hưng; giá trúng thầu 34.276.632.000 đồng (Bằng chữ: Ba mươi tỷ, hai trăm bảy mươi sáu triệu, sáu trăm ba mươi hai nghìn).

Ngày 12/01/2023, ông Nguyễn Trí Lạc – Giám đốc Sở LĐTB&XH tỉnh Hà Tĩnh ký Quyết định số 361/QĐ-SLĐTBXD phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu: Mua sắm Quà thắp hương Liệt sỹ nhân dịp Tết cổ truyền Quý Mão năm 2023. Đơn vị trúng thầu: Công ty cổ phần Quốc tế Bảo Hưng; giá trúng thầu 6.101.420.000 đồng (Bằng chữ: Sáu tỷ một trăm linh một triệu bốn trăm hai mươi nghìn đồng chẵn).

Ngày 07/01/2023, bà Nguyễn Thị Ánh Lan – Giám đốc Sở LĐTB&XH tỉnh Quảng Ngãi ký Quyết định số12/QĐ-SLĐTBXH phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 2: Mua sắm quà bằng hiện vật tặng, thăm hỏi gia đình liệt sĩ nhân dịp Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023. Đơn vị trúng thầu: Công ty cổ phần quốc tế Bảo Hưng; giá trúng thầu (đã bao gồm VAT, bốc xếp, vận chuyển và giao hàng đến 173 xã, phường thị trấn thuộc 13 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi) 16.007.220.000 đồng (Bằng chữ: Mười sáu tỷ không trăm lẻ bảy triệu hai trăm hai mươi nghìn đồng chẵn).

Ngày 18/1/2021, ông Nguyễn Nhân Chinh - Giám đốc Sở LĐTB&XH tỉnh Bắc Ninh ký ban hành quyết định số 07/QĐ-SLĐTBXH phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu Mua quà tặng cho người có công, hộ nghèo và bảo trợ xã hội nhân dịp Tết Nguyên đán 2021. Theo đó, Công ty Cổ phần quốc tế Bảo Hưng là nhà thầu trúng thầu với giá trúng thầu là 9.659.034.000 đồng (Bằng chữ: Chín tỷ, sáu trăm năm mươi chín triệu, không trăm ba mươi tư nghìn đồng).

Đáng chú ý, mặc dù gói thầu này có hình thức đấu thầu qua mạng, rộng rãi trong cả nước, nhưng lạ lùng thay chỉ có duy nhất Công ty Cổ phần quốc tế Bảo Hưng tham gia dự thầu và đương nhiên trúng thầu.

Tương tự, Sở LĐTB&XH tỉnh Hải Dương cũng lựa chọn Công ty Cổ phần quốc tế Bảo Hưng trúng thầu gói thầu Mua quà tặng (bánh kẹo) phục vụ việc tặng quà các gia đình người có công với cách mạng nhân dịp Tết Tân Sửu 2021. Theo đó, giá dự toán gói thầu 12.477.800.000 đồng và Công ty Cổ phần quốc tế Bảo Hưng trúng thầu gói thầu trên với giá 12.471.561.000 đồng (Bằng chữ: Mười hai tỷ bốn trăm bảy mươi bảy triệu tám trăm nghìn đồng chẵn). Mặc dù gói thầu hơn 12 tỷ đấu thầu rộng rãi trong cả nước, nhưng qua đấu thầu chỉ tiết kiệm, giảm giá được vẻn vẹn 6 triệu đồng.

Đáng chú ý, trước đó, tại gói thầu Mua quà tặng phục vụ việc tặng quà cho các gia đình người có công với cách mạng nhân dịp Tết Canh Tý năm 2020, Sở LĐTB&XH tỉnh Hải Dương cũng lựa chọn Công ty Cổ phần quốc tế Bảo Hưng trúng thầu với giá 18.979.171.500 đồng. Gói thầu này có giá 18.985.500.000 đồng, như vậy qua đấu thầu cũng chỉ tiết kiệm được 6 triệu đồng.

Tại Hưng Yên, Công ty Cổ phần quốc tế Bảo Hưng cũng được Sở LĐTB&XH tỉnh Hưng Yên lựa chọn trúng thầu gói thầu Mua sắm quà thăm, tặng người có công, gia đình quân nhân dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021. Theo đó, ngày 01/02/2021 ông Đặng Văn Diên – Giám đốc Sở LĐTB&XH ký Quyết định số 48/QĐ-SLĐTBXH phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu Mua sắm quà thăm, tặng người có công; gia đình quân nhân làm nhiệm vụ tại Quần đảo Trường Sa, Quần đảo Hoàng Sa, Nhà giàn DK1 nhân dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021.

Giá gói thầu này là 13.948.100.000 đồng và Công ty Cổ phần quốc tế Bảo Hưng trúng thầu với giá 13.944.613.600 đồng. Sau đấu thầu, gói thầu hàng chục tỷ này cũng chỉ giảm giá được vẻn vẹn 4 triệu đồng, một mức tiết kiệm qua đấu thầu “siêu” thấp. Không ngoại lệ, gói thầu này cũng chỉ có duy nhất Cổ phần quốc tế Bảo Hưng tham gia dự thầu.

Hay như tại Bắc Giang, tại gói thầu mua sắm quà cho Người có công với Cách mạng nhân dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu năm 2021 do Sở LĐTB&XH tỉnh Bắc Giang làm chủ đầu tư. Giá thầu này cũng có giá trị hàng tỷ đồng và đấu thầu rộng rãi trong cả nước những đến thời điểm mở thầu vẫn chỉ có Công ty Cổ phần quốc tế Bảo Hưng dự thầu…

Dư luận không khỏi băn khoăn...

Theo Luật Đấu thầu năm 2013, “đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để kí kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.”

Vài năm trở lại đây, một số đơn vị đã thực hiện đầu tư với số tiền rất lớn để trang bị, mua sắm. Sẽ là đúng chủ trương, pháp luật nếu công tác đấu thầu tiết kiệm ngân sách nhà nước, nhất là trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay bởi mục đích của việc mua sắm tập trung tài sản nhà nước thông qua đấu thầu là để tiết kiệm tiền cho ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, nhiều gói thầu hàng tỉ đồng do 1 số đơn vị công lập làm chủ đầu tư không tiết kiệm được đồng nào cho ngân sách. Bên cạnh đó, dù được tổ chức đấu thầu qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia nhưng chỉ có duy nhất 1 nhà thầu tham dự và chính nhà thầu này được phê duyệt trúng sau đó do không có thêm đối thủ cạnh tranh nào khác.

Bên cạnh đó, những nhà thầu quen mặt, trúng thầu với giá sát hay tỷ lệ tiết kiệm cực thấp cũng là vấn đề gây bức xúc ở các địa phương trong lĩnh vực đấu thầu. Theo chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu, cần xem xét lại quy trình đấu thầu có được làm đúng, đủ, công khai, minh bạch hay không. Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu đều có những quy định cụ thể, chi tiết về vấn đề này, soi chiếu vào đó sẽ thấy ngay những điểm bất thường, sai phạm nếu quy trình không được thực hiện nghiêm túc.

Việc nhiều gói thầu trúng thầu sát giá, tỷ lệ tiết kiệm siêu thấp tại một chủ đầu tư là một trong những dấu hiệu cho thấy có sự bất thường trong hoạt động đấu thầu và khi hiện tượng này diễn ra phổ biến, thường xuyên thì cơ quan cơ quan chức năng cần vào cuộc kiểm thanh kiểm tra, làm rõ.

Theo Bộ Kế hoạch & Đầu tư, công tác đấu thầu ở nước ta là một trong những khâu phát sinh nhiều tiêu cực, có lúc có nơi chỉ mang tính hình thức, ẩn chứa những điều mờ ám, thiếu minh bạch và công bằng. Các vi phạm về đấu thầu diễn ra trong rất nhiều ngành khác nhau: xây dựng cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục... Đặc biệt gần đây là vụ vi phạm trong việc mua sắm trang thiết bị y tế và kít xét nghiệm Covid-19 xảy ra tại Công ty CP Công nghệ Việt Á.

Các vi phạm trong công tác đấu thầu đã gây ra nhiều hệ lụy, như: Phá vỡ kế hoạch thực hiện chi tiêu công, mua sắm công và đầu tư công, không những làm cho các dự án bị chậm tiến độ, mà còn gây thất thoát lãng phí nguồn lực của đất nước; Làm trật tự quản lý nhà nước bị xáo trộn; Uy tín của cơ quan nhà nước bị giảm sút trong con mắt của nhân dân; Làm mất đi nguồn lực cán bộ do những người này vi phạm Luật Đấu thầu.

Từ năm 2013 đến nay, cơ quan quản lý đã điều tra khởi tố hàng nghìn vụ án tham nhũng chức vụ kinh tế, trong đó phần lớn liên quan đến các sai phạm về đấu thầu, mua sắm xây dựng, đầu tư công.

Qua nghiên cứu thực tiễn về công tác đấu thầu ở một số Sở LĐTBXH như Tạp chí Nhà Quản Lý vừa nêu ở trên có thể thấy nhiều gói thầu do một số đơn vị công lập làm chủ đầu tư có mức tiết kiệm ngân sách thấp và vẫn còn tình trạng chỉ có một nhà thầu "độc diễn" từ khâu nộp hồ sơ đến khi trúng thầu khiến dư luận không khỏi băn khoăn về việc sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngân sách.